Кафедранын тарыхы
И.Раззаков атн. КМТУ
Институттар
Кыргыз-Герман техникалык институту
Тамак-аш өндүрүшүнүн машиналары жана аппараттары
Кафедранын тарыхы
ТАИ кафедрасынын түзүлүүсү 1962 — жылга туура келет. Ал өз алдынча кафедра катары 1965 — жылы бөлүнүп чыккан. Ал учурда минбар инженер — механиктерди үч адистик боюнча даярдоону жүргүзүлгөн:
— эт комбинаттарынын жабдуулары;
— нан, макарон, кондитер өндүрүштөрүнүн жабдуулары;
— сут өндүрүшүнүн жабдуулары.
1968 — жылдан баштап минбардын башчысынын милдетин доцент Дыченко Ф.Е. аткарган. Ал ошол убакытта жетишсиз болгон жогорку квалификациялуу илимий — педагогикалык кадрларды даярдоого чоң салымын кошкон. Минбардын төмөндөгү окутуучулары Өмүрзаков Д.О., Садыров О.А., Собуров К.А. ж.б. Советтер союзунун Москва, Ленинград, Краснодар шаарларынын алдыңкы жогорку окуу жайларына жөнөтүлгөн.
Дарстарды окуу үчүн мамлекеттин борбордук жогорку окуу жайларынан жогорку квалификациялуу педагогдор чакырылып турган.
Инженер — механиктерди даярдап чыгаруу биринчи жолу 1967 — жылы ишке ашкан. Жалпы бүтүрүүчүлөрдү саны 7 киши тузуп, алардын ичинен: О. Бондарева, В. Вареников , Л.З Плахтиенко, Л.И. Матях жана башкалар тамак — аш өндүрүшүнүн ар кандай тармактарында алдыңкы адистери болуп калышкан.
1970 — жылдан 1978 — жылга чейин кафедра кошумча нан, макарон, кондитер жана кант өндүрүштөрү боюнча технологдорду даярдан чыгара баштаган.
Көп жылдан бери, ТАӨМА кафедрасында адистерди даярдоону Кыргызстан учун эле эмес, бүтүндөй Борбордук Азия чөлкөмү үчүн дагы кооперативдик жол менен кабыл алп жүргүзүшкөн. 1992-жылга чейин кафедрада бул система боюнча жыл сайын 35 студент кабыл алынган.
Кафедраны түзүүдө жана өнүктүрүүдө, аны жетектөөдө ар кандай этаптарда өз салымын кошкондор: Василий Георгевич Абдюшев, Федор Епифанович Дыченко, Джанбай Омурзакович Омурзаков, Узабек Шабданбекович Шабданбеков, Кумушбек Алгазиевич Собуров, Светлана Владимировна Кочнева, Бакыт Караевич Джунусов, Садиева Анаркуль Эсенкуловна.
Алардан сырткары олуттуу салым кошкондор Абрамович Алла Михайловна, Сапарбаев Маматкул Сапарбаевич, Садыров Октябрин Алымбекович, Моисеенко Анатолий Сергеевич, Плахтиенко Любовь Захаровна, Усупкожоева Анипа Абылбековна.
2012-жылы Кыргыз Республикасында биринчи жолу бүтүндөй Борбордук Азия чөлкөмү үчүн абдан зарыл болгон «Муздатуу, криогендик техникасы жана желдетүү» багыты боюнча адистер даярдалып чыгарылган.
Кафедра түзүлгөндөн бери айыл чарба учун 2000ден ашык инженер — механиктерди жана болжол менен 300 дей инженер – технологдор даярдалган.
2015-жылы, «Тамак — аш өндүрүшүнүн машинелери жана жабдуулар,» кафедрасынын аты «Тамак-аш инженериясы» кафедрасына өзгөртүлгөн.
Азыркы учурда кафедраны техника илимдеринин кандидаты, КМТУнун профессору Кочнева Светлана Владимировна убактылуу жетектейт.
Ушул адистерди даярдоо кафедранын жогорку квалификациялуу профессор-окутуучулук курамы аркылуу ишке ашат. Алардын ичинде тамак-аш өндүрүшүндө көп жыл иштеген окутуучулар дагы бар Кадрлардын негизин 1техникалык илимдин доктору, 4 техникалык илимдин кандидаты , алардын ичинен 2 профессор, 4 доцент, 4 Кыргыз Республикасынын билим берүүсүнүн отличниги, 2 улук окутуучу жана 3 окутуучу түзөт.
Профессор-окутуучулук курамы илим — изилдөө иштеринин алкагында чет өлкөлүк Германия, Аргентина жана Орусиядагы профессорлор менен менен жигердүү кызматташып жатышат.
Кафедра түзүлгөндөн бери жакшы лабораториялык базалар түзүлгөн. Лабораториялык-практикалык сабактар жыл сайын жаңыланган аппараттар, жабдуулар жана техника менен жабдылган атайын лабораторияларда өткөрүлөт.
Бүгүнкү күндө ал 6 окуу лабораториясынан, ЭЭМ үчүн лаборатория жана илимий — изилдөө лабораториясынан турат. Илимий — изилдөө лабораториясында тамак-ашты кайра иштетүүнүн жабдууларды, техникалык процесстерди текшерүүнүн жана башкаруунун системаларынын заманбап ыкмаларын иштеп чыгуусу жүргүзүлөт.
Акыркы жылдары билим берүү жараянын материалдык-техникалык жабдуулар менен камсыз кылуу боюнча көп жетишкендиктер болду.
Демөөрчүлүктүн негизиндеКыргыз Республикасынын Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин Озон борборунун жардамы менен 20 миң АКШ долларынын өлчөмүндө муздатуу техникасы боюнча жабдуулар, 12-эсептөө машиналары жана көчүрмө техникасын (Алекс Стюарт фирмасынан) 10 миң АКШ долларына сатылып алынган.
И.Раззаков атн. КМТУ Институттар Кыргыз-Герман техникалык институту Тамак-аш өндүрүшүнүн машиналары жана аппараттары Кафедранын тарыхы
ТАИ кафедрасынын түзүлүүсү 1962 — жылга туура келет. Ал өз алдынча кафедра катары 1965 — жылы бөлүнүп чыккан. Ал учурда минбар инженер — механиктерди үч адистик боюнча даярдоону жүргүзүлгөн:
— эт комбинаттарынын жабдуулары;
— нан, макарон, кондитер өндүрүштөрүнүн жабдуулары;
— сут өндүрүшүнүн жабдуулары.
1968 — жылдан баштап минбардын башчысынын милдетин доцент Дыченко Ф.Е. аткарган. Ал ошол убакытта жетишсиз болгон жогорку квалификациялуу илимий — педагогикалык кадрларды даярдоого чоң салымын кошкон. Минбардын төмөндөгү окутуучулары Өмүрзаков Д.О., Садыров О.А., Собуров К.А. ж.б. Советтер союзунун Москва, Ленинград, Краснодар шаарларынын алдыңкы жогорку окуу жайларына жөнөтүлгөн.
Дарстарды окуу үчүн мамлекеттин борбордук жогорку окуу жайларынан жогорку квалификациялуу педагогдор чакырылып турган.
Инженер — механиктерди даярдап чыгаруу биринчи жолу 1967 — жылы ишке ашкан. Жалпы бүтүрүүчүлөрдү саны 7 киши тузуп, алардын ичинен: О. Бондарева, В. Вареников , Л.З Плахтиенко, Л.И. Матях жана башкалар тамак — аш өндүрүшүнүн ар кандай тармактарында алдыңкы адистери болуп калышкан.
1970 — жылдан 1978 — жылга чейин кафедра кошумча нан, макарон, кондитер жана кант өндүрүштөрү боюнча технологдорду даярдан чыгара баштаган.
Көп жылдан бери, ТАӨМА кафедрасында адистерди даярдоону Кыргызстан учун эле эмес, бүтүндөй Борбордук Азия чөлкөмү үчүн дагы кооперативдик жол менен кабыл алп жүргүзүшкөн. 1992-жылга чейин кафедрада бул система боюнча жыл сайын 35 студент кабыл алынган.
Кафедраны түзүүдө жана өнүктүрүүдө, аны жетектөөдө ар кандай этаптарда өз салымын кошкондор: Василий Георгевич Абдюшев, Федор Епифанович Дыченко, Джанбай Омурзакович Омурзаков, Узабек Шабданбекович Шабданбеков, Кумушбек Алгазиевич Собуров, Светлана Владимировна Кочнева, Бакыт Караевич Джунусов, Садиева Анаркуль Эсенкуловна.
Алардан сырткары олуттуу салым кошкондор Абрамович Алла Михайловна, Сапарбаев Маматкул Сапарбаевич, Садыров Октябрин Алымбекович, Моисеенко Анатолий Сергеевич, Плахтиенко Любовь Захаровна, Усупкожоева Анипа Абылбековна.
2012-жылы Кыргыз Республикасында биринчи жолу бүтүндөй Борбордук Азия чөлкөмү үчүн абдан зарыл болгон «Муздатуу, криогендик техникасы жана желдетүү» багыты боюнча адистер даярдалып чыгарылган.
Кафедра түзүлгөндөн бери айыл чарба учун 2000ден ашык инженер — механиктерди жана болжол менен 300 дей инженер – технологдор даярдалган.
2015-жылы, «Тамак — аш өндүрүшүнүн машинелери жана жабдуулар,» кафедрасынын аты «Тамак-аш инженериясы» кафедрасына өзгөртүлгөн.
Азыркы учурда кафедраны техника илимдеринин кандидаты, КМТУнун профессору Кочнева Светлана Владимировна убактылуу жетектейт.
Ушул адистерди даярдоо кафедранын жогорку квалификациялуу профессор-окутуучулук курамы аркылуу ишке ашат. Алардын ичинде тамак-аш өндүрүшүндө көп жыл иштеген окутуучулар дагы бар Кадрлардын негизин 1техникалык илимдин доктору, 4 техникалык илимдин кандидаты , алардын ичинен 2 профессор, 4 доцент, 4 Кыргыз Республикасынын билим берүүсүнүн отличниги, 2 улук окутуучу жана 3 окутуучу түзөт.
Профессор-окутуучулук курамы илим — изилдөө иштеринин алкагында чет өлкөлүк Германия, Аргентина жана Орусиядагы профессорлор менен менен жигердүү кызматташып жатышат.
Кафедра түзүлгөндөн бери жакшы лабораториялык базалар түзүлгөн. Лабораториялык-практикалык сабактар жыл сайын жаңыланган аппараттар, жабдуулар жана техника менен жабдылган атайын лабораторияларда өткөрүлөт.
Бүгүнкү күндө ал 6 окуу лабораториясынан, ЭЭМ үчүн лаборатория жана илимий — изилдөө лабораториясынан турат. Илимий — изилдөө лабораториясында тамак-ашты кайра иштетүүнүн жабдууларды, техникалык процесстерди текшерүүнүн жана башкаруунун системаларынын заманбап ыкмаларын иштеп чыгуусу жүргүзүлөт.
Акыркы жылдары билим берүү жараянын материалдык-техникалык жабдуулар менен камсыз кылуу боюнча көп жетишкендиктер болду.
Демөөрчүлүктүн негизиндеКыргыз Республикасынын Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин Озон борборунун жардамы менен 20 миң АКШ долларынын өлчөмүндө муздатуу техникасы боюнча жабдуулар, 12-эсептөө машиналары жана көчүрмө техникасын (Алекс Стюарт фирмасынан) 10 миң АКШ долларына сатылып алынган.
