Жаӊылыктар

«Кыргыз Республикасынын суусу, тоолор жана мөңгүлөрү, туруктуу келечек» аттуу эл аралык конференциясы

10 декабрь айында «Курулуш механика жана гидротехникалык курулуш» кафедрасынын окутуучулары «Кыргыз Республикасынын суусу, суусу жана мөңгүлөрү: туруктуу келечек» аттуу эл аралык конференцияга катышты.

Конференциянын максаттары:

Өлкөнүн туруктуулугун камсыз кылуу үчүн стратегиялык мааниге ээ үч негизги багытты аныктоо жана талкуулоо:

1. Кыргызстандын региондун суу-тоо борбору катары ролун бекемдөө – анын суу-энергетикалык коопсуздук жаатындагы стратегиялык кызыкчылыктарын илгерилетүү, ошондой эле кыргыз платформасында суу жана климат боюнча туруктуу диалогду түзүү.

2. Мөңгүлөрдү, көлдөрдү, суу сактагычтарды жана тоо экосистемаларын коргоо жана калыбына келтирүү үчүн мөңгүлөрдү жана суу экосистемаларын сактоого эл аралык колдоону жана инвестицияларды тартуу, анын ичинде ички консолидациялоонун куралы катары Мөңгүлөрдү жана Ысык-Көлдү коргоонун улуттук фонддорун түзүү боюнча демилгелерди илгерилетүү.

3. Суу коопсуздугу жана туруктуу өнүгүү боюнча улуттук кызыкчылыктарды колдоо. Кыргыз Республикасында жана Борбордук Азия өлкөлөрүндө суунун коопсуздугуна түздөн-түз таасир этүүчү факторлор катары суунун тартыштыгына, мөңгүлөрдүн эришине жана тоо экосистемасынын абалына чара көрүүнүн маанилүүлүгүнө эл аралык коомчулуктун көңүлүн буруу.

Москва мамлекеттик курулуш университетинде 2025-жылындагы (17нен 30 ноябрь айына чейин) стажировка жөнүндө отчет.

Практиканын максаты: Мониторинг жана техникалык кароо аркылуу гидротехникалык курулмалардын (ГТК) коопсуздугун камсыз кылуу боюнча теориялык билимдердин жана практикалык көндүмдөрдүн заманбап ыкмалары менен таанышуу.

 Практиканын максаттары:

-Гидротехникалык курулуштун коопсуздугунун ченемдик укуктук базасы менен таанышуу. -Конструкциялардын абалына мониторинг жүргүзүүнүн ыкмаларын жана каражаттарын изилдөө. -Гидротехникалык курулуштарды практикалык техникалык кароого катышуу.

- Тобокелдиктерди талдоо, кемчиликтерди аныктоо жана аларды четтетүү боюнча сунуштарды иштеп чыгуу.

  -Мониторинг жана сурамжылоонун жыйынтыктары боюнча отчеттуулуктун негиздерин өздөштүрүү.

- Гидротехникалык курулуштарды эксплуатациялоо жана коопсуздук боюнча кесиптик даярдоону өркүндөтүү.

Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин Төрагасынын орун басары жана Кыргыз Республикасынын илим, жогорку билим берүү жана инновациялар министри менен жолугушуу.

2025-жылдын 28-ноябрында Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин Төрагасынын орун басары Эдиль Байсалов жана Кыргыз Республикасынын илим, жогорку билим берүү жана инновациялар министри Бактияр Орозов 
И. Раззаков атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университетине иш сапары менен келишти.

Иш сапардын алкагында конокторго университеттин негизги ишмердүүлүк багыттары, жүргүзүлүп жаткан реформалар жана инфраструктураны модернизациялоо боюнча пландар көрсөтүлдү.

Атайын басым кадрдык потенциалды чыңдоого, инженердик билим берүүнүн сапатын жогорулатууга жана өндүрүш менен илимий кызматташууну кеңейтүүгө жасалды.

Ошондой эле жаңы лабораторияларды ачуу, санариптик технологияларды киргизүү жана студенттер үчүн шарттарды жакшыртуу боюнча долбоорлор талкууланды.

Жыйынтыгында университеттин ишинин натыйжалуулугун жогорулатууга багытталган бир катар тапшырмалар берилди.

2025 жылы 13 ноябрьда «Табигый кырсыктардын гидродинамикалык моделдештирүү жана тобокелдиктерди башкаруунун алдыңкы ыкмалары: Кыргызстан үчүн Швейцариялык тажрыйба» деген темада илимий-практикалык семинар өттү.

       Иш-чара И.Раззаков атындагы КМТУнун «Курулуш механика жана гидротехникалык курулуштар» кафедрасында Швейцариянын Кыргыз Республикасындагы элчилигинин жана Кыргыз Республикасынын Өзгөчө кырдаалдар министрлигинин Өзгөчө кырдаалдарга мониторинг жана болжолдоо департаментинин колдоосу жана жардамы менен өткөрүлдү. Чакырылган эксперт: Доктор Эрик Барду.

Семинардын концепциясы жана программасы

       Кыргызстандын тоолуу рельефи аны сел, суу ташкындары жана көлдөрдүн жарылуусу сыяктуу табигый коркунучтарга өтө алсыз кылат. Швейцария бул тобокелдиктерди башкаруу боюнча дүйнөлүк тажрыйбасы менен билим жана технология алмашуу боюнча стратегиялык өнөктөш болуп саналат. Бул семинар Европанын алдыңкы адисинен Кыргызстандын илимий жана инженердик коомчулугуна практикалык тажрыйбаны түздөн-түз өткөрүп берүү болуп саналат.

        Семинардын максаты коркунучтуу гидрологиялык процесстерди моделдөө үчүн швейцариялык прогрессивдүү методдорду жана программалык системаларды (HEC-RAS, RAMMS, FLO-2D) киргизүү болгон. Семинарда ошондой эле тобокелдиктерди баалоонун практикалык аспектилери жана климаттын өзгөрүшү шартында гидротехникалык курулмалардын коопсуздугун камсыз кылуу талкууланды. Илимий долбоорлор жана кесипкөй өнүгүү жаатында келечектеги потенциалдуу кызматташуу үчүн эксперт менен университеттин ортосунда кесиптик байланыштарды түзүү.

    

“Илим жумалыгы-2025” илимий конференциясы

   2025-илим жумалыгынын алкагында 12-ноябрда «Курулуш механикасы жана гидротехникалык курулуштар» кафедрасынын (750500 «Курулуш» – адистиги: «Гидротехника»; жана 760100 «Айлана-чөйрөнү коргоо жана суу ресурстарын башкаруу» адистиги: «Суу чарбасы» жана «Суу чарбасы») студенттери менен иш-чара өткөрүлдү. Анда Кыргыз Республикасындагы суу ресурстарына жана гидротехникалык курулуштардын абалына мониторинг жүргүзүү жана диагностикалоонун заманбап технологиялары тууралуу кызыктуу илимий докладдар окулду.

Улуу Петр атындагы Санкт-Петербург политехникалык университети менен жолугушуу иш чарасы

     2025-жылдын 30-октябрында Улуу Петр Санкт-Петербург политехникалык университетинин (СПбПУ) жана  И.Раззаков атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университети менен биргеликте өкүлдөрүнүн өнөктөштүктү өнүктүрүү жана биргелешкен билим берүү жана илимий долбоорлорду ишке ашыруу максатында «2026-2027-жылдарга жол картасына» арналган жумушчу жолугушуусу онлайн-форматта өттү.

Жыйынга СПбПУ, ИСИ, КМТУ, КИСИнин өкүлдөрү – институттардын жана илимий бөлүмдөрүнүн жетекчилери катышты.

         Тараптар кызматташтыктын учурдагы абалын, биргелешкен иш-чаралардын аткарылышын талкуулап, 2026-2027-жылдарга кызматташуунун артыкчылыктуу багыттарын аныкташты. Төмөнкү маселелерге өзгөчө көңүл бурулду:

• биргелешкен билим берүү программаларын ишке ашыруу;

• студенттердин жана окутуучулардын академиялык мобилдүүлүгү;

• инженердик жана курулуш технологиялары, энергияны үнөмдөө жана санариптик моделдөө боюнча биргелешкен изилдөөлөрдү жүргүзүү;

• курулуш тармагынын адистери үчүн онлайн курстарды жана квалификациясын жогорулатууну уюштуруу

Дипломдорду тапшыруу аземи

27-августта Н.Исанов атындагы Кыргыз инженердик курулуш институтунун жыйындар залында 2024-2025-окуу жылынын бүтүрүүчүлөрүнө дипломдорду тапшыруу аземи болуп өттү.

КАРЬЕРА ЖАНА ПРАКТИКА КҮНҮ

2025-жылдын 27-февралында Н.Исанов атындагы Кыргыз инженердик курулуш институтунун Чоң жыйындар залында “Карьера жана Практика күнү” аттуу масштабдуу иш-чара өттү. Бул иш-чара бүтүрүүчүлөрдүн жана алдыңкы иш берүүчүлөрдүн ортосундагы өз ара аракеттенүү үчүн маанилүү аянтча болду, бош орундардын жана стажировкалардын кеңири маалымат тартуулады.

               Иш-чара эмгек рыногунун негизги катышуучуларын, анын ичинде ири компаниялардын, кичи жана орто бизнестин, мамлекеттик уюмдардын өкүлдөрүн чогултту. Катышуучулар эмгек рыногундагы учурдагы тенденциялар, иш берүүчүлөрдүн талаптары жана профессионалдык өсүү перспективалары менен таанышууга уникалдуу мүмкүнчүлүк алышты.

               Иш-чарага катышкандар машина куруу, курулуш, энергетика, каржы жана билим берүү сыяктуу тармактардын өкүлдөрү болду. Алардын ар бири өздөрүнүн стажировка программалары, жаш адистер үчүн бош орундар жана карьералык мүмкүнчүлүктөрү менен тааныштырышты.

Бүтүрүүчүлөр иш-чаранын уюштурулушун жогору баалап, анын практикалык пайдасын белгилешти. "Бул иш берүүчүнүн талаптарын билүү жана дароо потенциалдуу иш берүүчүлөр менен байланышуу үчүн сонун мүмкүнчүлүк", - деп бөлүштү катышуучулардын бири.

               Университет менен бизнес чөйрөсүнүн ортосундагы байланышты чыңдоодо маанилүү кадам болуп калды. Мындай иш-чаралар бүтүрүүчүлөрдүн жумушка орношуусуна гана эмес, билим берүүнүн сапатын жогорулатууга да өбөлгө түзөт, анткени алар университетке эмгек рыногунун учурдагы талаптарын эске алууга шарт түзөт.

Коррупцияга каршы түшүндүрүү жана алдын алуу боюнча иш чара

2025-жылдын 5 февралында Курулуш механика жана гидротехникалык курулуш кафедрасы, мугалимдер менен 760100 «Жаратылышты жайгаштыруу жана сууну пайдалануу» багытында, жана 750500 «Курулуш» багытында студенттердин   катышуусунда ошондой, эле 7 февралында Кыргыз инженердик курулуш институтунун жетекчилиги окуучулар менен, коррупцияга каршы түшүндүрүү жана алдын алуу боюнча иш чара жыйыны өткөрүлдү.

Аталган иш-чарада КР Президентинин 2024-жылдын 5-июнундагы №137 Жарлыгын, “Коррупцияга каршы аракеттенүү чөйрөсүндөгү Кыргыз Республикасынын айрым мыйзам актыларына өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндө” Кыргыз Республикасынын мыйзамы жана КР Министрлер Кабинетинин Төрагасынын орун басары–УКМКнын төрагасы К.Ташиевдин коррупцияга каршы күрөшүүгө багытталган жыйынында көрсөтүлгөн маселелерди аткаруу максатында, профессор-окутуучулар, кызматкерлер жана студенттер арасында коррупцияга каршы күрөшүү жана корупцияга каршы студенттердин көз карашын туура багытта калыптандыруу жаатындагы Кыргыз Республикасынын мыйзамдарынын сакталышын камсыз кылуу максатында өткөрүлдү. Профессор-окутуучулардын жана студенттердин маалымдуулугун жогорулатуу боюнча иш-чараларды жүргүзүү, коррупциялык көрүнүштөрдүн алдын алуу боюнча буйрук чыккандыгы жана студенттерге анонимдүү сурамжылоо уюштуруу, коррупцияга каршы күрөшүү саясатынын мамлекеттик стратегиясын аткаруу боюнча  иш-чараларды үзгүлтүксүз өткөрүү керектиги экенин жыйында бекитилди

Студенттердин университеттер аралык сынакка катышуусу

2024-жылдын 11-мартында USAIDдин Суу ресурстары жана курчап турган чөйрөнү коргоо боюнча аймактык долбоору Кыргыз Республикасында Бүткүл дүйнөлүк суу күнүн «Дүйнө үчүн суу - 2024» майрамын өткөрдү. Иш-чара Кыргыз улуттук агрардык университетинде өткөрүлүп, ага И.Раззаков атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университетинин, К.И. Скрябин атындагы Кыргыз улуттук агрардык университетинин, Борбордук Азиядагы Америка университетинин жана Б Н. Ельцин атындагы Кыргыз-Славян университетинин студенттери катышты. Командаларга ирригация, айыл чарба, экология жана энергетика тармактары бөлүндү. И.Раззаков атындагы КМТУ энергетика тармагы боюнча баяндама жасады. Биздин командадан ГТС -1-22 тайпасынын студенти Онгорбаева Камила, ВР-1-22 тайпасынын студенти Эркинбек кызы Бегайым, ГТС-1-21 тайпасынын студенттери Курманбеков Марлен, Качкынов Альмир жана ВР-1-20 тайпасынын студенти Камчыбекова Замира катышты.

Улуттук иш-чаранын максаты - актуалдуу жана конструктивдүү темалар боюнча билим дүйнөсүнө сүңгүүгө жана таанышууга мүмкүнчүлүк берүү үчүн суу ресурстары, экология жана аны менен байланышкан тармактарда билим алып жаткан студенттердин кызыгуусун арттыруу. Бүткүл дүйнөлүк уюм 2024-жыл – “Дүйнө үчүн суу” деп жарыялагандан бери суу ресурстарынын маанилүүлүгүн жана аларды туруктуу башкарууга көмөктөшүү. Командаларга ​​ирригация, айыл чарба, экология жана энергетика тармактары бөлүндү.

Бул иш-чаранын программасында суу ресурстарынын багыты менен байланышкан командалык саламдашуу; климаттык фреска (инновациялык интерактивдүү оюн); командалар арасында дебаттар болуп, анда балдар суу ресурстарын пайдаланууда кайсы тармакка артыкчылык берүү керектигин тандап, берилген суроолорго толук жооп бере алышты; командалар үчүн кроссворддор; илимий жана билим берүү презентациялары; суу ресурстарына байланышкан ырым-жырымдар темасында командалардын оюну (биздин студенттер кыргыз жана славян ырым-жырымдарын көрсөтүштү); Интернет аркылуу викторина, анда балдар активдүү катышып, эң жогорку упайга ээ болушту. Соңунда командалар менен биргеликте Nexus оюну уюштурулду. Иш-чаранын жыйынтыгында биздин кафедранын студенттери ардактуу 1-орунду ээлешип, 5 электрондук китепке белек сертификатын жеңип алышты.

 

Практикага багытталган сабактарга студенттердин катышуусу

2024-жылдын 9-февралында И.Раззакова атындагы  КМТУнун КМжГТС кафедрасынын мугалимдери тарабынан, 750500 «Курулуш» – «Гидротехникалык курулуш», 760100 «Айлана-чөйрөнү коргоо жана сууну пайдалануу» - «Суу ресурстары жана суу пайдалануу» багыттары боюнча  ВР(б)-20, ВР(б)-21, ГТС(б) -21 тайпаларынын студенттерине, практикага багытталган сабактары «Чакан ГЭС» ААКсынын объектисинде жана Кегети дарыясынын суу алуучу ГЭСинде өткөрүлдү.

Объектте өткөрүлгөн сабактардын максаттары:

- энергетикалык түйүнүндөгү  курулмаларынын курамын жана суу ресурстарын сарамжалдуу пайдаланууга байланышкан принциптерди, ошондой эле технологияларын изилдөө жана практика жүзүндө иштеп чыгууну өздөштүрүү.

- гидротехникалык курулуштарды долбоорлоодо, курууда жана эксплуатациялоодо, ошондой эле суу ресурстарын оптималдуу пайдаланууда практикалык көндүмдөргө ээ болуу.

- Туруктуу өнүгүүнү жана айлана-чөйрөнү сактоону камсыз кылуу үчүн, суу ресурстарын сарамжалдуу пайдалануунун маанилүүлүгүн түшүнүү. - энергетика жана суу ресурстарын башкаруу чөйрөсүндөгү конкреттүү көйгөйлөрдү жана көйгөйлөрдү чечүү үчүн, алынган билимдерди жана көндүмдөрдү практикада колдонуу мүмкүнчүлүгү.

 

И. Раззаков атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университетиндеги “Курулуш механикасы жана гидротехникалык курулуш” кафедрасы тарабынан “Гидротехникалык курулуш” жана “Жаратылышты жайгаштыруу жана суу колдонуу” багыттары боюнча кесипке багыт берүү иштери жүргүзүлдү.

2023-жылдын 5-апрелинде жеке ишкер О.Б.Шейшеев жана КР Айыл чарба министрлигине караштуу Суу ресурстары кызматынын башкы адиси Дж.К.Садабаева тарабынан кесип тандоо багытында уюштурулган экскурсияга Чүй облусунун Сокулук районундагы Зуура Кадыркулов орто мектебинин  жана “Давха-Сокулук” жана Эне бала борборунун бүтүрүүчү класстарынын окуучулары келип маалымат алып кетишти. 

Институттар Жогорку мектептер Колледж/Лицей
Департаменттер Бөлүмдөр Борборлор
Чет элдик студенттерге
Студенттерди тейлөө борбору
ЦОС 1-2-3
Аймактык бөлүнгөн филиалдар