Исхак Раззаков атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университети

Кафедранын тарыхы


Химия кафедрасы 1954-жылы Фрунзедеги политехникалык институттун түзүлүшү менен бир убакта түзүлгөн. Анын негизги максаты – студенттерди химия боюнча адистердин жана бакалаврлардын фундаменталдык билиминин негизин түзгөн негизги дисциплиналардын бири боюнча даярдоо. Кафедрада химиялык дисциплиналарды окутуу кеңири чөйрөнү камтыйт. Тамак-аш жана жецил енер жайынын технологиялык адистиктери боюнча окуп жаткан студенттер учун органикалык эмес, органикалык, физикалык жана коллоиддик химия, аналитикалык химия, анализдин физикалык жана химиялык ыкмалары, ошондой эле полимерлердин физикасы жана химиясы боюнча сабактар өткөрүлөт.

                     2002-жылдан баштап кафедра 510501 «Химия» адистиги боюнча «Изилдөөчү химик» адистиги боюнча адистерди даярдап, бүтүрө баштаган. Бул мезгилде ар кандай илимий жана өндүрүштүк тармактарда ийгиликтүү иштеген 2007 жана 2009-жылдары дипломдор менен бир нече бүтүрүүчү адистер чыгарылды. Кафедра жогорку квалификациялуу өндүрүштүк жана илимий изилдөөлөрдү даярдоого жигердүү салым кошуп, өзүнүн билим берүү жана илимий программаларын өнүктүрүүнү улантууда. химия боюнча кадрлар

                      Өзүнүн өнүгүүсүнүн ар кандай этаптарында химия кафедрасы жогорку квалификациялуу адистердин жетекчилиги астында болгон, алардын арасында. илимдин кандидаттары жана докторлору, ошондой эле профессорлор жана доценттер. Кафедраны: илимдин кандидаттары, доценттер Белова О.И., Чешев К.С., Усенбаев К.У., ошондой эле химия илимдеринин докторлору, профессорлор Баткибекова М.Б., Токтосунова Б.Б. жана Жунушалиева Т.Ш. Кафедраны ар кайсы мезгилде дагы КМТУнун профессору, т.и.к. И.Раззакова Борбиева Д.Б. жана т.и.к., доцент Сырымбекова Е.И. Кафедраны 2024-жылдын сентябрь айынан баштап сапаттуу билим берүү жана илимий изилдөө салттарын улантуу менен Д.А.

                   Химия кафедрасын өнүктүрүүдө профессордук-окутуучулар курамына чоң роль таандык, алардын арасында көрүнүктүү окумуштуулар жана окутуучулар өзгөчө орунду ээлейт. Алардын арасында химия илимдеринин доктору, профессор М.Б. Баткибекова, Т.Ш. Жунушалиев жана Б.Б. Токтосунова, химия илимдеринин кандидаттары, профессор Д.Б. Борбиева жана К.Б. Буркуталиева, ошондой эле химия илимдеринин кандидаттары, доценттер Б. Стамбекова, К.С. Сабыралиев, М.Р. Расулбаев, С.Б. Басилова, Ш.С. Сыдыкова, А.С. Абдыкеримов жана Э.И. Сырымбекова. Бул адистер кафедранын өнүгүшүнө, жогорку квалификациялуу билим берүү чөйрөсүн түзүүгө жана илимий изилдөөлөрдү өнүктүрүүгө эбегейсиз салым кошушкан, бул кафедрага химия жана химиялык технология тармагында адистерди даярдоодо алдыңкы орунду ээлөөсүнө мүмкүнчүлүк түздү.

Кафедранын окуу, окуу, усулдук жана илимий иштерин уюштурууда өзгөчө орунду профессор М.Б. Баткибекова. Анын жогорку кесипкөйлүгүнүн, авторитетинин жана мыкты уюштуруучулук жөндөмдүүлүгүнүн аркасында химия кафедрасы калыптануу жана динамикалык өнүгүү процесстеринен өтүп, жогорку деңгээлге чыгууга мүмкүндүк берди. Профессор Баткибекованын жетекчилиги астында илимдин бүтүндөй бир галактикасы, анын ичинде 1 илимдин доктору жана 9 илимдин кандидаты даярдалды. Мындан тышкары, анын жетекчилиги астында болгон

термохимия жагынан илимий мектеп тузулду, ал активдуу енугушун улантып жатат жана елкеде химия илиминин мындан ары да енугушуне кемек керсетуп жатат.

                 Кафедрада жаш мугалимдердин квалификациясын жогорулатуу үзгүлтүксүз жүргүзүлүп турат, ал илимий-педагогикалык тажрыйбасы мол кафедранын тажрыйбалуу жана жогорку квалификациялуу окутуучулары тарабынан лекцияларды уюштуруу аркылуу ишке ашырылат. Алардын арасында химия илимдеринин доктору, профессор М.Б. Баткибекова, химия илимдеринин доктору, профессор Т.Ш. Жунушалиева, химия илимдеринин доктору, профессор Б.Б. Токтосунова, ошондой эле химия илимдеринин кандидаты, доцент Е.И. Сырымбекова. Бул адистер жаш мугалимдердин профессионалдык жактан өсүүсүнө салым кошуп, кафедрада окутуунун жогорку деңгээлин камсыз кылуу менен өздөрүнүн билим жана тажрыйбалары менен бөлүшүүдө.

                1997-жылдан бери кафедра мектеп окуучуларынын арасында химия боюнча эл аралык, республикалык жана шаардык олимпиадалардын негизги уюштуруучусу болуп саналат. Кафедранын окутуучулары олимпиадаларга тапшырмаларды иштеп чыгууга активдүү катышып, калыстар тобунда иштешип, бул үчүн Бишкек шаарынын мэриясынын жана КР Билим берүү жана илим министрлигинин бир нече жолу ыраазычылык каттарын алышкан.

                Кафедранын кызматкерлери «Жаратылыш ресурстарын рационалдуу пайдалануу. ресурстар, айлана-чөйрө жана ден соолук». Бул изилдөөлөрдүн алкагында Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министрлигинин гранттарынын эсебинен көптөгөн прикладдык долбоорлор аткарылды. Иштеп чыгуулардын арасында Кадамжай сурьма комбинатынын аффинаждык шлактарын кайра иштетүү ыкмасы, ошондой эле отко чыдамдуу чийки заттан алтынды алуу үчүн тиокарбамид технологиясы жана башка инновациялык чечимдер бар.

               Мындан тышкары 2004-2005-жылдары Эл аралык илимий-техникалык борбордон каржыланган долбоор ийгиликтүү ишке ашырылган.

атындагы КМТУнун химия кафедрасы өзүнүн тарыхында. И.Раззакова (мурдагы ФПИ) окуу процессин өркүндөтүүгө жана илимий ишмердүүлүктү өнүктүрүүгө багытталган бир катар структуралык өзгөрүүлөргө дуушар болгон.

                Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинетинин 2022-жылдын 29-июлундагы №414 токтомуна ылайык, КМТУга. Раззаков атындагы Кыргыз курулуш институту И. Н.Исанов жана Кыргыз тоо-металлургиялык институту. У.Асаналиева. Бул бирикменин курамында КМТУнун химия жана химиялык технологиялар кафедрасы. И.Раззаков, аталган институттардын тиешелүү бөлүмдөрү тиркелген.

                Бүгүнкү күндө химия жана химиялык технологиялар кафедрасы өзүнүн жогорку квалификациялуу профессордук-окутуучулар курамынын аркасында чоң потенциалга ээ. Кафедрада 11 окутуучу эмгектенет, анын ичинен 2 илимдин доктору, 4 илимдин кандидаты. Алардын арасында “Кыргыз Республикасынын билим берүүсүнө эмгек сиңирген ишмер”, “Кыргыз Республикасынын билим берүүсүнүн отличниги” бар.

Кафедра 2022-жылы «Химиялык технология» профили, «Изилдөөчү химик» адистиги боюнча билим берүү ишмердүүлүгүн жүргүзүү укугуна лицензия алуу боюнча бардык зарыл иштерди жүргүздү.

                Даярдоонун алкагында жумушчу жана базистик окуу планы түзүлүп, керектүү окуу адабияттары тандалып алынып, квалификациялуу профессордук-окутуучулук курамы түзүлдү. Бул аракеттердин бардыгы. тиешелүү лицензияны алууга алып келген (Д 2019-0038 лицензиясына № 8 кошумча).