Исхак Раззаков атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университети

Кафедранын тарыхы


Кадрларды даярдоонун сапатын жогорулатуу жана окуу процессин өркүндөтүү, ошондой эле республиканын транспорт тармагын жалпы адистер менен камсыз кылуу максатында ректордун 2003-жылдын 8-сентябрындагы № 58 буйругу менен “Транспортту башкаруу” кафедрасы “Автомобиль транспорту” кафедрасынан бөлүнүү жолу менен уюштурулган. Кафедранын башчысынын милдетин аткаруучу болуп техника илимдеринин доктору Давлятов Улукбек Рыскулбекович дайындалган.

2003-жылдын 1-декабрында техника илимдеринин доктору, проф. Төрөбеков Бекжан Төрөбекович 2010-жылдын август айына чейин кафедраны жетектеп, ошол эле учурда окуу жайдын окуу иштери боюнча биринчи проректору болуп иштөөнү уланткан.

2010-жылдан азыркы учурга чейин кафедраны техника илимдеринин доктору, профессор Атабеков Калмамат Каримович жетектеп келет. 2015-жылы кафедра “Ташууларды уюштуруу жана жол кыймылынын коопсуздугу” жаңы аталышына ээ болгон. 2022-жылдын сентябрь айынан баштап И.Раззаков атындагы КМТУнун «Ташууларды уюштуруу жана жол кыймылынын коопсуздугун камсыздоо» жана Н Исанов атындагы КМКТАУнун «Ташууларды уюштуруу жана жол кыймылынын коопсуздугу», «Транспорттогу бажы иши» кафедраларынын бириктирилгендигине байланыштуу кафедра «Ташууларды уюштуруу жана транспортту башкаруу» кафедрасы болуп өзгөртүлдү.

1999-жылы КМКТАУда «Жол кыймылын уюштуруу» кафедрасы түзүлүп, кафедра башчысы болуп Бишкек автожол техникумунун директору Орунтаев Н.О., 2001-жылы кафедра башчысы болуп т.и.к., доцент Маткеримов Т.Ы., 2002-жылдын октябрынан баштап кафедраны т.и.к., проф. К.Исаков жетектеген.

Кафедра калыптануу жана андан ары өнүктүрүү мезгилинде «Ташууларды жана транспортту башкарууну уюштуруу», «Жол кыймылын уюштуруу жана коопсуздукту камсыздоо» адистиктери боюнча үчүнчү муундагы жаңы мамлекеттик билим берүү стандарттарын, атайын дисциплиналар боюнча биринчи окуу-методикалык комплекстерди, Болон процессинин принциптери боюнча окуу процессин уюштуруу системасы киргизилди, окуу кабинеттери оңдолуп, жабдылды, адистерди даярдоо концепциясы кайра каралып чыкты. Кафедрада дисциплиналарды адистештирүү жүргүзүлүп, жол кыймылын уюштурууга жана коопсуздугуна, ташуу процессине жана транспортту башкарууга байланыштуу сабактар ​​компетенттүүлүк мамиленин негизинде окута баштады.

 

«Ташууларды уюштуруу жана транспортту башкаруу» кафедрасынын курамы

Кафедранын профессордук-окутуучулар курамы бир катар жогорку квалификациялуу адистер, окумуштуулар жана практиктер менен дайыма толукталып турат. Бүгүнкү күндө кафедранын профессордук-окутуучулук курамы 22 адамдан турат, анын ичинен 4 илимдин докторлору – Атабеков К.К., Төрөбеков Б.Т., Маткеримов Т.Ы., Трофимова Л.С., 9 илимдин кандидаттары – Райымбеков К.Б., Исаков К., Нурманбетов Н.Р., Раззаков М.И., Сурапов А.К., Сарымсаков Б.А., Муктарбек уулу Кубат, Алтыбаев А.Ш., Арыкбаев К.Б., 2 доцент – Стасенко Л.Н., Асаналиев Т.М., 12 улук окутуучулар – Назаров Б.П., Мырзалиева А.О., Рысбеков А.Ш., Чопоев А.Б., Эсеналиев Т.Б., Токталиева А.К., Эргешов Э.А. жана 2 окуу-көмөкчү кызматкерлери - ​​Кудайбергенова Д., Максатбек кызы А.

Кафедранын жамааты өлкөнүн жана университеттин илимий, агартуу, коомдук иштерине активдүү катышат. Проф. Төрөбеков Б.Т. жана Атабеков К.К. катышуусу менен «Кыргыз Республикасынын жер үстүндө жүрүүчү транспорт каражаттарынын коопсуздугу боюнча техникалык регламенти» иштелип чыгып, колдонууга киргизилди жана «Кыргыз Республикасынын жердеги транспорт каражаттарынын коопсуздугу жөнүндө жалпы техникалык регламент» Кыргыз Республикасынын Мыйзамына өзгөртүүлөр жана толуктоолор киргизилди.

Көп жылдардан бери КР Билим берүү жана илим министрлигинин Окуу-методикалык курамынын транспорт тармагына кафедранын кадрдык потенциалынын негизинде түздөн-түз жетекчилик кылуу жана катышуусу ишке ашырылып келет.

Кафедранын илимий иши транспорттук процесстерди, логистикалык системаларды өркүндөтүү, жол кыймылынын коопсуздугун камсыздоо, билим берүү системаларын башкаруунун актуалдуу маселелерине багытталган. Кафедранын окутуучулары жана аспиранттары эл аралык, республикалык илимий конференциялардын, республикалык жана эл аралык илимий программалардын жана гранттардын иштерине активдүү катышышат. Кафедранын профессордук-окутуучулук курамынын катышуусу менен Дүйнөлүк банктын, ТРАСЕКА, ТЕМПУС, Эразмус+, SUMRICA жана башкалардын долбоорлору ишке ашырылган.

Кафедранын өздүк курамы Кыргыз Республикасынын Транспорт жана жолдор министрлиги, Кыргыз Республикасынын Ички иштер министрлигинин Жол кыймылынын коопсуздугун камсыздоо башкы башкармалыгы, Бишкек шаарынын мэриясы, Бишкек автотранспорттук Жүргүнчүлөр ишканасы, КМШ өлкөлөрүнүн жана Кыргыз Республикасынын алдыңкы ЖОЖдорунун тиешелүү бөлүмдөрү менен тыгыз иштиктүү жана чыгармачылык байланыштарды сактоо боюнча ишин улантууда, атап айтканда, окуу процессинде тиешелүү тармактардагы жол кыймылынын жалпы абалынын өзгөрүшүнө өз убагында чара көрүүнү жана негизги ченемдик укуктук базаны камсыз кылат.

Ошондой эле кафедранын адистеринин консультациялык жардамы көптөгөн аймактык университеттердин өкүлдөрүнө жана жол кыймылынын коопсуздугун камсыздоо кызматынын практиктерине көйгөйлөрдүн бардык багыттары боюнча дайыма көрсөтүлүп турат.

Жыл сайын кафедранын кызматкерлери конференцияларды, тегерек столдорду жана семинарларды уюштуруп жана активдуу катышууда, мында мамлекеттик сектордун жана жеке структуралардын өкүлдөрү менен биргеликте республиканын транспорт тармагынын учурдагы абалын, учурдагы көйгөйлөрүн жана инновациялык чечимдерин карайт.

Салыштырмалуу кыска убакыттын ичинде кафедра Кыргыз Республикасынын транспорт тармагы үчүн 1000ден ашык инженерлерди даярдады.

Кафедрада окуу процесси үчүн зарыл болгон методикалык материалдар (адистиктин квалификациялык мүнөздөмөсү, окуу пландары, негизги дисциплиндердин программалары, лабораториялык практикум, курстук долбоорлордун темалары жана бүтүрүү квалификациялык иштери) менен заманбап база түзүлгөн.

Кафедранын бүтүрүүчүлөрү төмөнкүдөй кесиптик милдеттерди чечишет: илимий изилдөөлөрдү ишке ашырууга катышуу, долбоорлорду жана программаларды иштеп чыгуу; долбоорлорду жана программаларды ишке ашырууда методикалык жана практикалык жардам көрсөтүү; жол-транспорт кырсыктарына экспертизаларды жүргүзүү; жабдыктарды, кыймылды уюштуруу каражаттарын техникалык жактан жабдууну жайгаштыруунун пландарын түзүү; жол кыймылын уюштуруу жана коопсуздук боюнча иштерди аткаруу; иштин циклин кыскартуу үчүн резервдерди издөө; логистикалык камсыздоо чынжырларын куруу; жүк ташууну уюштуруу жана координациялоо; запастарды жана заказдарды башкаруу жана башкалар.

Студенттер жыл сайын Кыргыз Республикасынын Транспорт жана жолдор министрлигинде жана анын түзүмдүк бөлүмдөрүндө, Жол кыймылынын коопсуздугун камсыздоо башкы башкармалыгында жана анын түзүмдүк бөлүмдөрүндө, Бишкек шаардык транспорт башкармалыгында, «Бишкек жүргүнчүлөр автотранспорт ишканасы» муниципалдык ишканасынан жана Бишкек троллейбус башкармалыгынан окуу, өндүрүштүк жана квалификацияга чейинки практикадан өтүшөт. Азыртадан эле акыркы квалификациялык иштерин жазуу стадиясында, алар кайда иштей тургандыктарын билишет жана бүтүрүүчү квалификациялык иштеринде аларга жүктөлгөн биринчи өндүрүштүк тапшырманы чечишет.

Окуу процессин жана ишин уюштуруу үчүн “Ташууларды уюштуруу жана транспортту башкаруу” кафедрасында 3/121 жана 3/120 аудиториялардын лабораториялары жана 4/202, 3/201, 4г жана 4/205, мамлекеттик номери 41-68 БА автоиобили бар. Окутуу заманбап компьютердик жана мультимедиялык жабдуулар менен жабдылган адистештирилген класстарда жүргүзүлөт.

Маселен, «Автотранспорттун коопсуздугу» лабораториясында коопсуз айдоо көндүмдөрүн калыптандыруу үчүн унаа тренажеру орнотулган. Инфракар 5 компонентинин газ анализаторун колдонуу менен «Автомобиль транспортундагы экологиялык коопсуздук» дисциплинасы боюнча лабораториялык иштер аткарылат.

«Жол кыймылын уюштуруу жана коопсуздук», «Жол кырсыктарынын экспертизасы», «Транспорт каражаттарынын коопсуздугу», «Автоунаалардын эффективдүүлүк касиеттери» «Жол кыймылын уюштуруунун техникалык каражаттары» деген предметтер боюнча практикалык сабактар “Ташууларды уюштуруу жана транспортту башкаруу” кафедрасынын базасында уюштурулган автополигондо өткөрүлөт. Автотранспорттун Окуу-илимий-техникалык борбору (УНТЦАТ) автомектептердин педагогикалык курамынын, автомобиль айдоо боюнча өндүрүштүк окуунун мастерлеринин квалификациясын жогорулатуу курстарын, ошондой эле «В» жана «ВС» категориясындагы айдоочуларды даярдоо курстарын өткөрөт.

Бекитилген Мамлекеттик жалпы билим берүү стандартына ылайык бүтүрүүчүгө “бакалавр” квалификациясы ыйгарылат. Окуу процессинде студенттер математика, физика, инженердик графика, инженердик чечимдерди кабыл алууда компьютердик технологияны колдонуу, транспорт жана транспортту башкаруу тармагындагы башкаруу иштери боюнча фундаменталдуу жалпы теориялык билим алышат.

Заманбап экономикалык шарттарда "Транспорттук процесстердин технологиясы" адисинин экономикадагы жана социалдык чөйрөдөгү орду – бул өндүрүш чөйрөлөрүндө материалдык агымдардын кыймылын уюштуруу жана башкаруу жана керектөөчүлөргө, агымдарга товарларды (жүктөрдү) жылдыруу.

Бул багыттын бүтүрүүчүлөрү өндүрүш процессин башкарууда катардагы жетекчилерден (диспетчерлер, стивдорлор, технологдор, коммерциялык инженерлер, маалымат-эсептөө борборлорунун инженерлери ж.б.), ишканалардын жетектөөчү адистерине чейин өтүшөт жана транспорттук уюмдарда, компанияларда, агенттиктерде, брокердик, экспедициялык, маркшейдердик, көзөмөлдөөчү, камсыздоочу жана башка транспорттук инфраструктуралык компанияларда жетекчилик кызматтарды ээлейт.

Адистерди даярдоо төмөндөгүлөрдү камтыйт: ченемдик документтер; жол белгилери (знаки и разметки) классификациялоо; жол кыймылын уюштуруу ыкмалары; активдүү, пассивдүү, өзгөчө кырдаалдардан кийинки жана экологиялык коопсуздуктун конструктивдүү көрсөткүчтөрү; байланыш трассаларын жана технологиялык каражаттарды классификациялоо; жол кыймылынын ар кандай кырдаалдарында жол кыймылын башкаруу ыкмалары жана жол кыймылынын шарттарына таасир этүүчү факторлор. Атайын дисциплиналарды окуп жатканда жаңы маалыматтык технологиялар активдүү киргизилүүдө.

Келечекте И.Раззаков атындагы КМТУнун жана башка жогорку окуу жайларынын магистратурасында жана аспирантурасында окууну улантууга болот. Кафедрада күндүзгү жана сырттан окуу бөлүмдөрү бар.