Кафедранын илимий багыты 4 профилдик багытты камтыйт:
"Ташууларды уюштуруу жана транспортту башкаруу"
"Жол кыймылын уюштуруу жана коопсуздук"
"Транспорттогу бажы иши"
"Транспорттук логистика"
Документ эске алат:
И. Раззаков атн. КМТУнун миссиясы;
670300-Транспорттук процесстердин технологиясы багыты боюнча ЖКББ МБС жана НББП талаптары;
Кыргызстандагы транспорт тармагынын актуалдуу чакырыктары жана көйгөйлөрү (урбанизация, логистикалык инфраструктуранын тартыштыгы, жол кырсыктарынын өсүшү, бажы тоскоолдуктары ж.б.).
Кафедранын жалпы илимий багыты - "Кыргыз Республикасынын транспорт системаларын интеллектуалдаштыруу, коопсуздук жана туруктуу өнүктүрүү" Илимий багыт санариптик технологияларды, аналитикалык методдорду, мониторинг тутумдарын, логистиканы жана бажылык жөнгө салууну колдонуу менен натыйжалуу, коопсуз жана туруктуу транспорттук процесстерди уюштуруу жаатында теориялык жана прикладдык чечимдерди иштеп чыгууга багытталган.
1. Ташууларды уюштуруу жана транспортту башкаруу Негизги максат: санариптештирүүнү жана туруктуу өнүгүүнү эске алуу менен транспорттук ташуулардын жана кыймылдуу курамды башкаруунун натыйжалуулугун жогорулатуу.
Артыкчылыктуу илимий темалар: 1. КР шаарларындагы коомдук транспорттун каттамдарын жана расписаниелерин оптималдаштыруу Оптималдуу маршруттарды куруу үчүн транспорттук агымдарды талдоо, математикалык моделдерди куруу, КТ-алгоритмдерди колдонуу. 2. Телематиканы колдонуу менен жүк ташуучу ишканаларды санариптик башкаруу Флотту көзөмөлдөө, күйүүчү майды үнөмдөө жана эмиссияны азайтуу үчүн программалык чечимдерди иштеп чыгуу. 3. Региондорду өнүктүрүү үчүн интеграцияланган транспорттук хабдын моделин иштеп чыгуу Кыргыз Республикасынын аймактарында түрлөр аралык байланыштарды: автомобиль, темир жол жана аба транспортун эске алуу менен логистикалык түйүндөрдү түзүү.
2. Жол кыймылын уюштуруу жана коопсуздук Негизги максаты: жол-транспорт кырсыктарын азайтуу жана көчө-жол тармагынын өткөрүү жөндөмдүүлүгүн жогорулатуу.
Артыкчылыктуу илимий темалар: 1. Тыгыз шаар курулушунда кесилиштерди моделдөө жана оптималдаштыруу Көп деңгээлдүү түйүндөрдүн эффективдүүлүгүн баалоо үчүн Ост, ТТК транспорттук моделдерин колдонуу. 2. Жол кыймылынын коопсуздугуна автоматташтырылган мониторинг системасын иштеп чыгуу Жол кыймылынын эрежелерин бузууларды аныктоо, жол кырсыгынын топтолуу чекиттерин талдоо үчүн КТ жана видеоаналитиканы колдонуу. 3. Тобокелдиктерди баалоо жана аялуу кыймыл катышуучуларынын коопсуздугун жогорулатуу боюнча программаларды иштеп чыгуу Жөө жүргүнчүлөр, Велосипедчилер, балдар – Кыргыз реалдуулугун эске алуу менен локалдуу КДБ-чараларын иштеп чыгуу.
3. Транспорттогу бажы иши Негизги максат: бажылык коштоонун натыйжалуулугун жогорулатуу жана тышкы экономикалык ишмердүүлүктө логистикалык чыгымдарды кыскартуу.
Артыкчылыктуу илимий темалар: 1. Кыргыз Республикасынын өзгөчөлүктөрүн эске алуу менен ЕАЭБ транспорттук-логистикалык коридорлорун модернизациялоо Эл аралык ташуудагы тоскоолдуктарды изилдөө, транзитти тездетүү боюнча сунуштарды иштеп чыгуу. 2. Бажылык башкарууну жана документ жүгүртүүнү санариптештирүү Бажы процесстеринде блокчейнди жана автоматташтырылган көзөмөл тутумдарын колдонуу. 3. Кыргызстандагы логистикалык чынжырларга бажы тоскоолдуктарынын таасирин баалоо Бизнес жоготууларды жана оптималдуу чечимдерди аныктоо жол-жоболорун убакыт жана наркы моделдөө.
4. Транспорттук логистика Негизги максат: инфраструктурасы чектелген тоолуу республиканын шарттарында натыйжалуу логистикалык системаларды түзүү.
Артыкчылыктуу илимий темалар: 1. Кластердик өнүгүүнү эске алуу менен региондук логистикалык борборлорду иштеп чыгуу Кыргызстандын түштүк жана Түндүк региондорундагы жүк агымынын логистикалык сыйымдуулугун жана маршрутизациясын эсептөө. 2. Туруктуу шаар өнүгүүсү менен шаардык логистикалык системаларды интеграциялоо Курулуш-монтаж, электр транспорт, акылдуу кампалар-экотутум өсүп жаткан шартта. 3. ӨК жана чек ара чектөөлөрүнүн шарттарында логистикалык процесстерди моделдөө Жеткирүү ишенимдүүлүгү, транспорттук артерияларды тоскондо чынжырлардын туруктуулугу.
И. Раззаков атн. КМТУнун миссиясына шайкештиги:
КТ, санариптик башкаруу жана логистика жаатында компетенциясы бар жаңы муундагы инженердик кадрларды даярдоо.
КР транспорттук инфраструктурасынын кызыкчылыгында колдонмо илимди өнүктүрүү.
Транспорт тармагында илимди, билим берүүнү жана технологияларды өнүктүрүү аркылуу өлкөнүн актуалдуу социалдык-экономикалык маселелерин чечүү.
670300-Транспорттук процесстердин технология багытынын ЖКБ МББ жана НББП шайкештиги:
Темалар кесиптик компетенцияларды чагылдырат: транспорттук процесстерди башкаруу, ташууларды уюштуруу, жол кыймылынын коопсуздугу, логистика, бажылык коштоо.
ИИИ, ВКР, магистрдик диссертациялардын, чарбалык келишим иштеринин жана гранттардын алкагында илимий изилдөөлөрдү ишке ашыруу каралган.
“Ташууларды уюштуруу жана кыймыл коопсуздугу” кафедрасы жол кыймылынын коопсуздугун жогорулатуу, унаадагы логистика системаларын өнүктүрүү, автоунаа каражаттарынын техникалык иштөө натыйжалуулугун жогорулатуу көйгөйлөрүнө арналган эл аралык илимий-практикалык конференцияларды уюштуруп иш алып барууда. Мындай өткөрүлүп жаткан иш чаралар академиялык чөйрөдө гана тажрыйба алмашууну камсыздабастан, Мамлекеттик органдардын өкүлдөрү: КР унаа жана жолдор министрлиги, Жол кыймылынын коопсуздугун камсыздоонун башкы Башкармалыгы, Шаардагы унаа башкармалыгы ж.б. жеке секторлор менен да байланышты жогорулатууда.
Азыркы күндө кафедранын жамааты башка аймактардын биздей көйгөйлөр менен окуу процесстерин жүргүзүп жана иштеген кафедралары менен бирдикте КР БжИМ илимий долбоорлорунда чогулуп иш алып барышууда.
Проф. Маткеримов Т.Ы. жана проф. Атабеков К.К. биргеликте эл аралык унаа коридорлорун, кыймылдын коопсуздугу жана жол шарттарын, туристик жана логистикалык каттамдар, унаа инфраструктуралары жана дагы Кыргызстандагы логистикалык борборлорду комплекстүү үйрөнүү илимий-практикалык темалары ишке ашырылууда.
2017-2018 ж. аралыгында эл аралык, мамлекеттик жана жергиликтүү автомобиль жолдору: Бишкек-Нарын-Торугарт, Ош-Сарыташ-Иркештам, Ош-Сарыташ-Карамык, Ош-Сарыташ-Боор-Добо, Ош-Баткен-Исфана, Суусамыр-Талас-Кызыл-Адыр, Чон-Капка т-пункту, альтернативалуу “Түндүк-Түштүк” унаа жолунун Бишкек-Кочкор-Жумгал бөлүгү, Жалал-Абад жана Ысык-Көл областарынын каттамдары изилденген.
2017-жылдын 8-9-июнунда КМТУнун жана ОшТУнун кызматкерлеринин жумушчу тобу проф. Маткеримов Т.Ы., проф. Атабеков К.К., Атамкулов У.Т., Абдиматов У.И. жетекчиликтери менен Ош-Исфана жолунун Таджикстан республикасынын чек ара аймактарына чейинки жолдордо мониторинг жүргүзүлдү.
КР ИИМнин өтүнүчтөрү менен ЖУК көп катталган кооптуу аймактар изилденди.
Автомобиль жана жол тармагындагы билим берүүнүн эл аралык ассоциациясынын (АЖТББЭА) Х-съезди.
2019-жылдын 17-19 сентябрында И.Раззаков ат. КМТУда Автомобиль жана жол тармагындагы билим берүүнүн эл аралык ассоциациясынын (АЖТББЭА) Х-съезди өттү. Съездге Россиянын, Казакстандын, Өзбекстандын, Таджикстандын жана Кыргызстандын автомобиль жана жол профилиндеги техникалык ЖОЖдордун 50дөн ашуун өкүлү катышышты. Иш-чаранын жүрүшүндө КМТУнун Унаа жана машине куруу факультетинини деканы, АЖТББЭАнын Кыргызстандагы бөлүмүнүн өкүлү, профессор Маткеримов Т.Ы. ассоциациянын вице-президенти болуп шайланды.
И. Раззаков ат. КМТУнун ректору профессор Жаманбаев М.Ж. өз сөзүндө автомобиль тармагына кадраларды даярдоодо университет үчүн АЖТББЭАнын ролу чоң экенин белгилеп өттү. Съезддин маанилүлүгү ФПИ-КМТУнун 65 жылдык мааракесине туш келип өтүп жатканына көңүл бурду жана кийинки мааракеде АЖТББЭАнын кезектеги отуруму болооруна үмүттөнөөрүн билдирди. Съезддин ишине ийигилик каалап өттү.
АЖББЭА 1992-жылы уюшулган. Азыркы учурда ассоциацияда алыскы жана жакынкы чет мамлекеттердин 200дөн ашуун ЖОЖдору катталган. Ишмердүүлүгүнүн негизги түрү: СНГ аймагындагы бирдиктүү автомобиль-жол тармагындагы билим берүү мейкинин сактап калуу. Транспорттогу илимий көйгөйлөрдү жана адистерди даярдоо боюнча эл аралык конференцияларды уюштуруу. Китептердин жана окуу куралдарынын сапатын баало, автомобиль-жол тармагындагы билим берүүнү өркүндөтүү, жогорку билимдүү адистерди даядоодо тажрыйба алмашуу.
АЖЖББЭАнын съезддери 3 жылда бир өтүп турат, 2012-жылы КМТУда РФнын транспорт-жол комплекси жаатындагы окуу-усулдук бирикмесинин катышуусунда ассоциациянын кеңейтилген отуруму өткөн.