Изилдөө багыттарынын алкагында ачык тоо-кен иши жана жардыруу иштери кафедрасынын профессордук-окутуучулук курамы, маркшейдердик жана ГИС-технологиялар кафедрасынын кызматкерлери менен бирдикте Б.Н. Ельцин атындагы КРСУ, КР УИАнын Геомеханика жана жер казынасын өздөштүрүү институту, КР Билим берүү жана илим министрлигинин грантынын алкагында «Тоо-кен иштеринин натыйжасында бузулган жерлерге илимий-техникалык баа берүү» деген темада илимий-изилдөө иштерин жүргүзгөн. жана санариптик карталарды түзүү (мисалы катары Сүлүктү күрөң көмүр кенин колдонуу).
Изилдөө иштеринин мөөнөтү: 2021-2023-ж.
Илимий изилдөөлөрдү каржылоонун көлөмү (бардыгы): 2,4 млн
Илимий жетекчиси: техника илимдеринин доктору, доцент Абдиев А.Р.
Изилдөө иштери (учурдагы иштелип жаткан)
Изилдөө багыттарынын алкагында ачык тоо-кен иши жана жардыруу иштери кафедрасынын профессордук-окутуучулук курамы, маркшейдердик иш жана ГИС-технологиялар кафедрасынын кызматкерлери менен бирдикте Б.Н. Ельцин атындагы КРСУ, КР УИАнын Геомеханика жана жер казынасын өздөштүрүү институту, магистранттар, аспиранттар жана PhD докторанттар КР Билим берүү жана илим министрлигинин грантынын алкагында “Илимий-техникалык баалоо, санариптештирүүнү стандартташтыруу боюнча сунуштарды иштеп чыгуу жана кендердин 3D карталарын түзүү ((Каракечин күрөң көмүр кенинин мисалында).
Илимий-изилдөө жана тажрыйба-конструктордук иштердин алкагында илимий-техникалык борбордун лабораториялык базасын жабдуу үчүн атайын жабдуулар, аспаптар жана программалык камсыздоо сатылып алынат.
Изилдөө долбоору 2024-жылдан 2026-жылга чейин жарактуу.
Каржылоонун көлөмү (2024-жылга): 5,45 млн сом.
Илимий-конструктордук иштер бөлүмүнүн башчысы: док. м.а проф. Абдиев А.Р.
2023-2024-жылдарга изилдөөчүлөрдүн илимий басылмалары:
- Scopus журналдарында:
1. М.Жаманбаев, С.Өмүралиев, Т.Умаров, Г.Фалалеев. Алмалуу-Булак жер көчкү жантаймасынын туруктуулугун эсептөө жана кыртыштын касиеттерин изилдөө натыйжалары. E3S Web of Conferences 420, 03024 (2023) https://doi.org/10.1051/e3sconf/202342003024 EBWFF 2023;
2. Т.Умаров, А.Абдиев, К.Молдобеков, Р.Мамбетова, А.Абдиев, Б.Исаев. Тоо-кен иштеринин натыйжасында бузулган жерлердин санариптик карталарын түзүү. E3S Web of Conferences 420, 03023 (2023) doi.org/10.1051/e3sconf/202342003023 EBWFF 2023;
3. У.Казатов, Б.Райымбеков, Р.Бекбосунов, Б.Аширбаев, А.Абдиев, А.Ороков. Сүлүктү кенинин тоо тектеринин касиеттерин изилдөөнүн айрым жыйынтыктары. E3S Web of Conferences 431, 03009 (2023) https://doi.org/10.1051/e3sconf/202343103009 ITSE-2023.
1. Умаров Т.С. Ата мекендик программалык продуктунун долон системаларын тоо кен өнөр жайына жана Кыргыз Республикасынын билим берүү системасына киргизүү тажрыйбасы / Т.С. Умаров, Т.С. Өзбеков, С.Ы. Алтыбаев // КРСУнун жарчысы. 2023. Т. 23. № 8. С. 72-76.
2. Федорова Н.В. Карьердин чектерин оптималдаштыруу үчүн жез-алтын кенинин санариптик блок моделин колдонуу тажрыйбасы / Н.В. Федорова, А.А. Абдиев, А.Б. Ороков, У.Т. Казатов, А.Р. Абдиев// КРСУнун жарчысы. 2023. Т. 23. № 8. С. 172-178.
3. Мамбетова Р.Ш. Табигый цифралык гидродинамикалык моделди түзүү үчүн Сүлүктү күрөң көмүр кенинин гидрогеологиялык шарттарын изилдөө / Р.Ш. Мамбетова, А.А. Абдиев, А.Р. Абдиев // КРСУнун жарчысы. 2023. Т. 23. № 8. С. 150-155.
4. Абдиев А.Р., Кожошулов К.Ч., Кыргызстандын бийик тоо рудаларынын гетерогендүү структуралык массивдеринин стресс-деформациялык абалы. «Тоо-кен илимдеринин фундаменталдык жана прикладдык маселелери» журналы, Т.10, №2, 2023, 39-46-б.
5. Шакенов А., Абдиев А., Столповских И. Азия Өнүктүрүү Банкы жогорку энергияга ээ. Казакстандын тоо-кен журналы, No 9 (2023).
- эл аралык конференциялардын жыйнактарында:
1. Абдиев А.Р., Кожошулов К.Ч., Абдиев А.А. Санариптештирүү тоо-кен тармагын өнүктүрүүнүн негизи болуп саналат. Илимий жана практикалык конференция. «Инновациялар жана минералдык сырьену комплекстүү кайра иштетүү экономиканы диверсификациялоонун актуалдуу компоненттери», - деп 30 жылдыгына арналган. Казакстан Республикасынын Минералдык чийки затты комплекстүү кайра иштетүү боюнча улуттук борбору, 1-том, Алматы, 2023. – б. 75-76
2. Абдиев А.Р., Умаров Т.С., Турсбеков С.В., Мамбетова Р.Ш., Молдобеков К.Т., Бекбосунов Р.Р. Тоо-кен иштеринин натыйжасында бузулган жерлерге мониторинг жүргүзүүдө санариптик технологиялар. Форум «Геодезия жана маркшейдерликте санариптик технологиялар», КазНИТУ, Алматы, 2024. – б. 140-143.
3. Казатов У.Т., Миргазиева К.М., Абыкеев Б.Т., Жолочуев Б.Ж., Абдиев А.Р. Окуу процессине Micromine тоо-геологиялык маалымат системасын эффективдүү киргизүү. Форум "Геодезия жана маркшейдерликтеги санариптик технологиялар", КазНИТУ, Алматы, 2024. – 202-б. 144-146.
4. Абдиев А.Р., Шамганова Л.С., Казатов У.Т., Райымбеков Б.Д., Абдиев А.А., Асанбаев К.Ө. Жер астындагы тоо-кен иштеринин жер бетине тийгизген таасирин изилдөө үчүн санариптик технологиялар. "Геодезия жана маркшейдерликтеги санариптик технологиялар" форуму