2025-жылдын 1-мартында Маалыматтык технологиялар институту 97-темир жол профессионалдык лицейи менен биргеликте Ата Мекенди коргоочулар күнүнө карата футбол боюнча жолдоштук беттеш өткөрдү.
Сынактын катышуучулары:
Беттештерге 8 команда катышты, анын ичинде: ⚽ 7 команда – 97-темир жол кесиптик лицейинин өкүлдөрү, ⚽ 1 команда – Маалыматтык технологиялар институтунун командасы. Бул спорттук фестиваль катышуучулар үчүн командалык маанайды, туруктуулукту жана жеңишке умтулууну көрсөтүү үчүн эң сонун мүмкүнчүлүк болуп калды.
Өзүн мыкты капитан катары көрсөткөн МТИ командасынын координатору Жоомарт Турумовду өзүнчө белгилеп кеткибиз келет. Анын лидерлик сапаттары, тактикалык ой жүгүртүүсү жана команданын ынтымактуулугу биздин команданын ийгиликтүү оюнунун ачкычы болуп калды.
Илимий-практикалык кереге кеңеш
Жасалма акылдын мамлекеттик тилдин өнүгүүсүнө тийгизген таасири жана келечеги
2025-жылдын 28-февралында И.Раззаков атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университетинин (КМТУ) Маалыматтык технологиялар институту жана Салымбеков Университети иш берүүчүлөр менен биргеликте “Жасалма акылдын мамлекеттик тилдин өнүгүүсүнө тийгизген таасири жана келечеги” аталышындагы илимий-практикалык кереге кеңешти өткөрөт. Иш-чара жасалма интеллект (AI) технологияларынын кыргыз тилинин өнүгүүсүнө жана колдонулушуна тийгизген таасирин талкуулоого арналат. Катышуучулар: алдыңкы илимпоздор, мамлекеттик органдардын өкүлдөрү, IT адистери жана изилдөөчүлөр.
Максаттары:
Кыргыз тили үчүн жасалма интеллект моделдерин иштеп чыгуу боюнча тажрыйба алмашуу.
Мамлекеттик тилди өнүктүрүүдө AI колдонуунун учурдагы көйгөйлөрүн жана чечимдерин талкуулоо.
Илимий жана бизнес чөйрөлөрүнүн тил технологиялары жаатындагы кызматташтыгын бекемдөө.
Академиялык коомчулуктун өкүлдөрү:
Эсенгелди Жумадилов – Салымбеков Университетинин ректору, PhD.
Алмазбек Арзыбаев – КМТУнун илимий иштер боюнча проректору, тех.илимдеринин кандидаты, доцент.
Карлыгач Жумакадырова – КР Президентине караштуу Мамлекеттик тил жана тил саясаты боюнча улуттук комиссиянын Окуу-маалымат жана котормо борборунун директору, филол.илимдеринин кандидаты, доцент.
Аркарбек Мамытов – КР Билим берүү жана илим министрлигинин мамлекеттик тилди өнүктүрүү секторунун жетекчиси.
Гүлнара Кабаева – КМТУнун Маалыматтык технологиялар институтунун директору, физ.-мат.илимдеринин доктору, профессор.
Эмил Бильгазыев – Салымбеков Университетинин Америка технологиялар институтунун вице-президенти, PhD.
IT жана бизнес чөйрөсүнүн өкүлдөрү:
Мирбек Окенов – “УЛУТ Софт” компаниясынын жетекчиси, “Жасалма интеллектти кыргыз тилине ыңгайлаштыруу зарылчылыгы”.
Тимур Туратали – AkylAi долбоорунун негиздөөчүлөрүнүн бири, “Кыргыз тили үчүн чоң тилдик моделдерди иштеп чыгуу: AkylAi мисалы”.
Денис Павлов – AkylAi долбоорунун машина менен окутуу инженери, “Кыргыз тили үчүн үн технологияларын иштеп чыгуу”.
Радмир Гумеров – “Ала-Тоо” Эл аралык университетинин Инновациялык иштеп чыгуулар жана изилдөөлөр борборунун координатору, “Кыргыз тилиндеги сүйлөөнү таануу жана синтездөө үчүн AI моделин түзүү”.
Мунара Толубаева – Салымбеков Университетинин Америка технологиялар институтунун президенти, PhD, “Жасалма интеллект менен кыргыз тилин түшүнүүнү жакшыртуу”.
Эл аралык эксперттер:
Элира Турдубаева – PhD, Fulbright программасынын илимий кызматкери, Майами Университети (АКШ), “Жасалма интеллекттин тилдик ар түрдүүлүккө тийгизген таасири”.
Samsung IT-Академиянын бүтүрүүчүсү
КМТУда IT-академия Samsung’дун алгачкы бүтүрүүчүлөрүнө сертификаттар тапшырылды
2025-жылдын 19-февралында И. Раззаков атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университетинде IT-академия Samsung Innovation Campus’тун «Мобилдик иштеп чыгуу» багыты боюнча биринчи бүтүрүүчүлөрүнө сертификаттарды тапшыруу аземи өттү.
Бул маанилүү окуя жаш программисттер үчүн IT-тармагында жаңы мүмкүнчүлүктөрдү ачып, алардын кесиптик жолунда маанилүү кадам болду.
Салтанаттуу иш-чарага төмөнкү өкүлдөр катышты:
Сергей Певнев – Samsung Electronics’тин КМШ өлкөлөрүндөгү корпоративдик долбоорлор жана мамлекеттик органдар менен кызматташтык боюнча директору;
Светлана Юн – Samsung Electronics Изилдөө борборунун билим берүү программаларынын жетекчиси;
М.К. Чыныбаев – КМТУнун ректору;
Г.Дж. Кабаева – КМТУнун Маалымат технологиялар институтунун директору.
Программа 2024-жылдын январь айында башталып, эки семестрге созулду. Студенттер терең теориялык билим алып гана тим болбостон, IT-академиянын сертификатталган машыктыруучуларынын жетекчилиги астында аны практикалык тажрыйбага айлантышты. Ар бир бүтүрүүчү өзүнүн финалдык долбоору – толук кандуу мобилдик тиркемени иштеп чыгып, кесиптик карьерасындагы биринчи кадамын жасады.
IT-академиянын алгачкы бүтүрүүчүлөрү – КМТУнун Маалыматтык технологиялар институтунун 12 таланттуу студенттери. Алар мобилдик иштеп чыгуу боюнча негизги көндүмдөрдү үйрөнүп, чыныгы IT-долбоорлордо иштөөгө даяр экенин далилдешти. Алардын ийгилиги – бул жөн гана окуу процессинин жыйынтыгы эмес, келечектеги санариптик технологиялар дүйнөсүнө жасалган ишенимдүү кадам.
Samsung Innovation Campus IT-академиясы студенттерге Теория менен практиканы айкалыштыруу аркылуу жаңы муундагы IT-адистерди даярдап, Кыргызстандагы санариптик келечектин өнүгүшүнө салым кошууда.
Бул бүтүрүү IT-академиянын алгачкы ийгилиги, бирок акыркысы эмес – Samsung IT-академиясы таланттуу адистерди даярдоо жана инновацияларды өнүктүрүү миссиясын уланта берет.
Kaspersky Cyberday
2024-жылдын 23-апрелинде Бишкекте И.Раззаков атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университетинин 70 жылдыгына арналган “Касперский Cyberday Bishkek” иш-чарасы болуп өттү. Иш-чаранын программасы бай жана мазмундуу болду: катышуучулар маалыматтык коопсуздук жаатындагы билимдерин тереңдетүү жана көз карашын кеңейтүү үчүн уникалдуу мүмкүнчүлүк алышты. Касперскийдин эксперттери киберкоопсуздуктун акыркы тенденциялары менен бөлүшүп, маалыматтарды коргоонун жаңы технологияларын жана ыкмаларын көрсөтүштү. Катышуучулар иш-чарага жогорку баа беришти жана санариптик доордо маалыматты натыйжалуу коргоого жардам бере турган пайдалуу билимдерди алышты.
И.Раззаков атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университетинин демөөрчүлүгү менен өтүп жаткан хакатондун катышуучуларын сыйлоо аземи 2024-жылдын 19-апрелине пландаштырылган. Хакатон кыргыз тилиндеги үндү таануу үчүн жасалма интеллект (ASR) платформасын колдонуу менен өнүмдөрдү иштеп чыгууга арналган. Сыйлоо аземинин алкагында ар бир катышуучуга иш-чарага катышкандыгы үчүн дипломдор жана сертификаттар тапшырылды. Мындан тышкары, Megacom жана РСК Банк таланттуулугун, эмгекчилдигин жана инженердик ой жүгүртүүгө кошкон салымын белгилеп, өзгөчөлөнгөн командаларга өз уюмдарында стажировкадан өтүү үчүн сертификаттарды тапшырышты.
Хакатондун жеңүүчүлөрү төмөнкүдөй сыйлыктар менен сыйланышты:
1-орун: Телефондун камерасынан алынган визуалдык маалыматты кыргыз тилиндеги текстке айландырууга жөндөмдүү мобилдик тиркемени иштеп чыгуу үчүн «Кадам» командасы – 100 000 сом.
2-орун: Музыкалык аудио файлдарды өзүнчө тректерге (үн, текст, фондук аудио) бөлүп, англисче текстке которуу үчүн веб-тиркеме түзүү үчүн "UME" командасы - 70 000 сом.
3-орун: MS Word, Power Point жана башка тексттик редакторлордо колдонуу үчүн кепти текстке айландырган тиркемени иштеп чыгуу үчүн "OYOU" командасы - 50 000 сом.
Хакатондун бардык катышуучуларына 5000 сомдон акчалай сыйлыктар тапшырылды.
Хакатондун уюштуруучулары бардык катышуучуларга аракеттери үчүн, ошондой эле өнөктөштөр менен демөөрчүлөргө колдоо көрсөткөндүгү жана маалыматтык технологиялар чөйрөсүндө студенттердин ой жүгүртүүсүн өнүктүрүүгө салым кошкон бул чыгармачыл жана фантазиялуу иш-чараны өткөрүү мүмкүнчүлүгү үчүн ыраазычылык билдиришет.
Greenkg Проект: Кыргыз Техникалык Университетинде 'И. Раззаков' атындагы Жашыл Университет
13-мартта И.Раззаков атындагы Кыргыз мамлекеттик техникалык университетинде “Жашыл университет жана студенттерге экологиялык аң-сезим эмне үчүн керек” аттуу иш-чараны болуп өттү.
Иш-чара Кыргызстандагы жашыл жана санарип университетинин моделин өнүктүрүүгө багытталган Greenkg долбоорунун алкагында өттү. Долбоор 14 өнөктөштүн, анын ичинде Кыргызстандын 12 университетинин жана 2 чет элдик университеттин катышуусунда ишке ашырылып Эразмус+ программасы тарабынан каржыланат.
Бул иш-чарага ПОЛИТЕХНИКАЛЫК КОЛЛЕДЖ, ИИТ, ЭИ, КГТИ студенттери, ошондой эле Кыргыз агрардык университетинин өкүлдөрү активдүү катышты.
Маалыматтык технологиялар институтунун директору Г. Дж. Кабаева оз сөзүндө экологиялык кризистин алдын алуу баалуулуктар системасын өзгөртүү жана жаш муундун экологиялык маданиятын калыптандыруу үчүн топтолгон билимдерди колдонуу аркылуу мүмкүн экенин баса белгиледи.
Энергетика институтунун директорунун орун басары Б. С. Жапакова планетанын ресурстарын сактоо үчүн сарамжалдуу жана үнөмдүү керектөөнүн маанилүүлүгүн белгилеп эко-маалымдуулук түшүнүгүн түшүндүрдү.
Студенттерге режиссёр Суйума Сулайманованын «Биздин балалыктын асманы» даректүү тасмасы көрсөтүлүп, анда адистер Бишкектеги түтүндүн келип чыгуу себептерин жана анын шаар тургундарынын ден соолугуна тийгизген таасирин талкуулашты. Тасманы көргөндөн кийин студенттер экология маселесине кызыгып, кино жаратуучуларга көптөгөн суроолорду беришти.
Мындай иш-чараларга катышуу студенттер арасында экологиялык көйгөйлөр боюнча билим жана аны коргоо боюнча иш жүргүзүүнүн практикалык көндүмдөрү менен куралданган активдүү жарандыкты калыптандырууга өбөлгө түзөт. Мындай иш-чараларга окуучуларды тартуу алардын экологиялык маданиятын калыптандыруунун негизги этабы болуп саналат.
